Tik ‘calorie is geen calorie’ in de zoekmachine Google en vind de website van Fitmetjet die zegt: „er zitten geen calorieën ín voeding”. Meteen daaronder staat op www.nlbewustgezond.nl het tegendeel: „Calorieën vind je in alle voedingsmiddelen.” Beide websites zeggen dat sommige voeding dik maakt, en andere niet. En dat is dan min of meer onafhankelijk van de gemeten calorieën in die voeding. Het is tegenwoordig heel populair om te ontkennen dat calorieën een rol spelen bij het dikker worden van mensen.

Op dezelfde Googlepagina staat een verwijzing naar het Voedingscentrum. Daar staat: „Voor het gewicht maakt het geen verschil welke voedingsstoffen de calorieën leveren: elke calorie telt”. Wie heeft hier gelijk?

De wet van behoud van energie is een belangrijke natuurwet, bestaat sinds halverwege de negentiende eeuw en houdt tot nu toe stand. Die wet heeft als consequentie dat calorieën die met voedsel en warmte naar binnen komen en niet worden gebruikt voor hersenactiviteit, bloed rondpompen, ademhalen, spijsverteren, warm blijven (kortweg: leven), bewegen en die ook niet in de ontlasting het lichaam verlaten, uiteindelijk in vetmoleculen in de vetcellen worden opgeslagen.

Opponenten schrijven dat de calorie-inhoud van voedingsmiddelen bepaald wordt door verbranding in een bomcalorimeter. Dat is waar. Het is ook waar dat die natuurkundig gemeten calorieën niet allemaal in een lichaam beschikbaar komen. Maar daar zijn correcties voor, beschreven in een Europese richtlijn.

De hoeveelheid calorieën (per 100 gram of portie) die op een voedingsmiddeletiket staan, zijn, kortom, de calorieën die een gemiddelde mens opneemt. Natuurlijk, een vermelding van 391 kilocalorieën per 100 gram knäckebrod suggereert meer nauwkeurigheid dan er is.

De Europese richtlijn zegt dat dit cijfer uit een echte laboratoriumanalyse mag komen, maar ook mag worden berekend op basis van standaardwaarden van het verwerkte meel, vet en suiker.

En verder, wie calorieën gaat tellen, ‘vergeet’ meestal heel wat mee te tellen en bepaalt hoeveelheden aan de hand van de (onzekere) inhoud van eetlepels en opscheplepels. Verder is de opname van voeding in de darmen afhankelijk van de samenstelling van ons voedsel, de snelheid van darmpassage en de soortsamenstelling van ieders darmbacteriën. Zo ontstaan er makkelijk individuele en dagelijkse verschillen, waardoor het fabeltje ‘een calorie is voor de mens geen calorie’ een hardnekkig bestaan kan leiden.

De enige betrouwbare maat is iedere week op hetzelfde tijdstip op dezelfde weegschaal je gewicht te bepalen. En aan de hand van de uitslag je eetpatroon aanpassen. Bij Diëtistenpraktijk Monique Kuiper helpen we je graag bij het inschatten van je energie-inname en maken op basis daarvan een voedingsadvies dat bij jou past.